इमरान खान अघि पाकिस्तानमा यि प्रधानमन्त्रीहरू जेल पुगेका थिए

इस्लामावाद । पाकिस्तानका पूर्वप्रधानमन्त्री इमरान खानको कठिनाइ बढेको छ । इमरान खानलाई जिल्ला सत्र अदालतले तोशाखाना मुद्दामा दोषी ठहर गरेको हो । यस मुद्दामा उनलाई तीन वर्षको जेल सजाय सुनाइएको छ । इस्लामावाद प्रहरीले सजाय पाएलगत्तै इमरानलाई पक्राउ गरेको छ ।

पाकिस्तानका पूर्वप्रधानमन्त्री पक्राउ परेको यो पहिलो पटक भने होइन । यसअघि पनि पाकिस्तानका सात पूर्वप्रधानमन्त्री जेल परिसकेका छन् । एकजना प्रधानमन्त्रीलाई समेत फाँसी दिइएको छ । आउनुहोस् जानौं पाकिस्तानका पूर्वप्रधानमन्त्रीलाई जेल जानुपर्‍यो र उनीमाथि के आरोप लागेका थिए ?

हुसेन शहीद सुहरावर्दी
पाकिस्तानका पाँचौं प्रधानमन्त्री हुसेन शहीद सुहरावर्दी सेप्टेम्बर १९५६ देखि अक्टोबर १९५७ सम्म पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री थिए। सुहरावर्दी मोहम्मद अली जिन्नाका नजिकका साथीहरूमध्ये एक थिए। त्यसबेला उनले जनरल अयुब खानको सैन्य विद्रोहलाई समर्थन गर्न अस्वीकार गरेको बताइएको छ । यही कारणले उनलाई इलेक्टोरल बडीज डिसक्वालिफिकेशन अर्डर (इबीडीओ) मार्फत राजनीति गर्न प्रतिबन्ध लगाइएको थियो । जुलाई १९६० मा यो उल्लङ्घन भएको आरोप लगाइएको थियो। उनी सन् १९६२ मा पाकिस्तान सुरक्षा ऐन १९५२ अन्तर्गत राज्य विरोधी गतिविधिको आरोपमा जेल परेका थिए। कराँचीको सेन्ट्रल जेलमा कुनै पनि सुनुवाइ बिना नै एकान्तमा राखिएको थियो ।
इमरान खान अघि यी पूर्व पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री जेल परेका थिए

जुल्फिकार अली भुट्टो
अगस्ट १९७३ देखि जुलाई १९७७ सम्म पाकिस्तानको प्रधानमन्त्री रहेका जुल्फिकार अली भुट्टोले जेल सजाय भोग्नुपरेको थियो । उनीमाथि सन् १९७४ मा एक राजनीतिक प्रतिद्वन्द्वीको हत्या गर्ने षड्यन्त्र गरेको आरोप लागेको थियो । यस मामिलामा उनी सन् १९७७ मा पक्राउ परेका थिए ।

पछि लाहोर उच्च अदालतका न्यायाधीश ख्वाजा मोहम्मद अहमद समदानीले उनलाई पक्राउको कुनै आधार नभएको भन्दै रिहा गरेका थिए। तर, तीन दिनपछि मार्शल ल रेगुलेसन १२ अन्तर्गत उनलाई पुनः गिरफ्तार गरियो। उनलाई ४ अप्रिल १९७९ मा फाँसी दिइएको थियो ।
इमरान खान अघि यी पूर्व पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री जेल परेका थिए

बेनजिर भुट्टो
पाकिस्तानको पहिलो महिला प्रधानमन्त्री बेनजिर भुट्टो पनि जेल जानु परेको थियो । भुट्टो दुई पटक पाकिस्तानको प्रधानमन्त्री भइसकेका छन् । उनी पहिलो पटक डिसेम्बर १९८८ देखि अगस्त १९९० सम्म र फेरि अक्टोबर १९९३ देखि नोभेम्बर १९९६ सम्म पाकिस्तानको प्रधानमन्त्री थिइन्। उनी १९७७ देखि १९८८ सम्म जिया-उल-हकको तानाशाही शासनकालमा विपक्षी नेता थिइन्।

अगस्ट १९८५ मा भाइको मृत्युपछि उनी पाकिस्तान फर्किइन् । उनलाई ९० दिनसम्म घरमै नजरबन्दमा राखिएको थियो । यसबाहेक, उनी १९८६ मा स्वतन्त्रता दिवस, १९९८, १९९९ र २००७ मा पनि कराँचीमा भएको र्‍यालीमा सरकारको आलोचना गरेको आरोपमा पक्राउ परेका थिए। सन् १९९९ मा उनलाई भ्रष्टाचारको आरोपमा पाँच वर्षको जेल सजाय सुनाइएको थियो । त्यसपछि उनी सात वर्ष निर्वासनमा बसिन् । सन् २००७ मा पाकिस्तान फर्किएपछि उनी आत्मघाती हमलामा मारिएकी थिइन् ।
युसुफ रजा गिलानी
२००८ मा, युसुफ रजा गिलानी पाकिस्तानका धेरै राजनीतिक दलहरूको गठबन्धन सरकारको प्रधानमन्त्री थिए। उनीविरुद्ध भ्रष्टाचार मुद्दामा पक्राउ पुर्जी जारी भएको थियो । उनीमाथि नक्कली कम्पनीको नाममा पैसा लेनदेन गरेको आरोप छ । जेल जानु पर्यो ।

नवाज शरीफ
१९९९ मा कारगिल युद्धपछि जनरल परवेज मुशर्रफले नवाज शरीफलाई निर्वासित गरेका थिए । तर, पछि उनी पाकिस्तान फर्किए । इस्लामावाद विमानस्थलमा आइपुगेपछि उनलाई पक्राउ गरियो र उनको बाँकी तीन वर्षको निर्वासन पूरा गर्न साउदी अरबको जेद्दाह पठाइयो।

नवाजलाई नेशनल एकाउन्टेबिलिटी ब्यूरो (एनएबी) ले भ्रष्टाचारको आरोपमा छोरी मरियम नवाजसँगै १० वर्षको जेल सजाय सुनाएको थियो। दुई महिनाको जेल सजायपछि उच्च अदालतले अन्तिम फैसला नआएपछि अदालतले उनको सजाय निलम्बन गरेको हो ।

२०१८ मा, शरीफलाई साउदी अरेबियामा स्टील मिलहरूको स्वामित्वको लागि सात वर्षको सजाय दिइयो र फेरि जेल पठाइयो। उनलाई उपचारका लागि नोभेम्बर २०१९ मा देश छाड्न अनुमति दिइएको थियो । त्यसयता उनी पाकिस्तान फर्किएका छैनन् । अहिले उनका भाइ शाहबाज सरिफ प्रधानमन्त्री छन् ।

शाहिद खकान अब्बासी
सन् २०१७ देखि २०१८ सम्म पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री रहेका शाहिद खकान अब्बासीलाई सन् २०१३ मा एलएनजी आयात गर्ने अर्बौं रुपैयाँको ठेक्का प्रदान गरेको भ्रष्टाचारको आरोपमा जुलाई १९ मा पक्राउ गरिएको थियो। उनको पेट्रोलियम तथा प्राकृतिक स्रोत मन्त्रीको कार्यकालमा यो आरोप लागेको हो ।

राष्ट्रिय जवाफदेहिता ब्यूरो (एनएबी) ले उनलाई १२ सदस्यीय टोलीसहित हिरासतमा लिएको थियो। यद्यपि, पछि उनी जमानतमा रिहा भए र फेब्रुअरी २७, २०२० मा अडियाला जेलबाट रिहा भए।

शेहबाज शरीफ
पाकिस्तानका वर्तमान प्रधानमन्त्री शाहबाज सरिफ पनि पक्राउ परेका छन् । उनलाई सेप्टेम्बर २८, २०२० मा इमरान खान प्रधानमन्त्री हुँदा एनएबी मनी लान्डरले पक्राउ गरेको थियो।