चीनविरुद्धको व्यापार युद्ध अमेरिकालाई आत्मघाति !
अमेरिका । सन् २०१८ मा चीनविरुद्ध अमेरिकाले सुरु गरेको व्यापार युद्ध आत्मघाती साबित भएको छ । त्यसपछि डोनाल्ड ट्रम्प प्रशासनले चीनबाट आयात हुने ३०० अर्ब डलर बराबरका सामानमा अतिरिक्त कर लगाएको थियो । अमेरिकामा चिनियाँ सामानको बजार घटाउने उद्देश्य थियो। तर अब अमेरिकाको इन्टरनेशनल ट्रेड कमिसन (युएसआईसी) ले उक्त कदमले वास्तविक नोक्सान अमेरिकी उपभोक्तालाई भएको धेरै चौथाईबाट उठेको आशंकालाई पुष्टि गरेको छ।
अमेरिकी कांग्रेस (संसद) का सदस्यहरू व्यापार आयोगमा समावेश छन्। यसमा डेमोक्रेटिक र रिपब्लिकन पार्टीका दुवै दलका सदस्यले प्रतिनिधित्व पाउँछन् । आयोगले व्यापार युद्धलाई ‘आत्मघाती हानि’ भनेको छ । USIC ले अमेरिकी अर्थतन्त्रमा अमेरिका-चीन व्यापार युद्धको नतिजाको अध्ययन गर्यो। त्यसपछि तयार पारिएको आफ्नो प्रतिवेदनमा आयोगले ट्रम्प प्रशासनको निर्णयका कारण चीनबाट आयात हुने अधिकांश वस्तुको मूल्य बढेको बताएको छ । यसमा कम्प्युटर उपकरण, अर्धचालक, फर्निचर र अडियो-भिडियो उपकरणहरू समावेश छन्। २०२१ सम्म यी चीजहरूको लागत २५ प्रतिशतले बढेको थियो।
बेलायती पत्रिका द इकोनोमिस्टसँग संलग्न इकोनोमिस्ट इन्टेलिजेन्स युनिटका विज्ञ निक मारोले साउथ चाइना मर्निङ पोस्टलाई भने – अमेरिकामा लगाइएको करले चीनलाई आफ्नो आर्थिक मोडल परिवर्तन गर्न बाध्य पारेको छैन। न त यसले चीनसँग व्यापार गर्न व्यवसायीहरूको बाटोमा आएका धेरै अवरोधहरू हटाएको छ। उनले भने- ‘यदि हामीले केही भइरहेको देखेका छौं भने त्यो हो कि चीनले आफ्नो नीतिमा थप बल दिएको छ।’
विज्ञहरूका अनुसार चिनियाँ सामानमा लगाइएका करको नतिजा पक्कै पनि बहुराष्ट्रिय कम्पनीहरूले विभिन्न स्रोतसँग आफ्नो आपूर्ति श्रृंखला जोड्न थालेका छन् । विशेषगरी उनले भियतनाम र मलेसियालाई प्राथमिकता दिएका छन् । तर जुन उद्देश्यका लागि अमेरिकाले यो कदम चालेको थियो त्यो पूरा हुन सकेको छैन । तथ्याङ्कका अनुसार २०१७ मा अमेरिकाले ३११ अर्ब डलरका वस्तुहरू आयात गरेको थियो जुन करको अधीनमा थियो। सन् २०२१ मा यो आयात २६५ अर्ब डलरमा घटेको थियो । तर यसका कारण बजारमा वस्तुको अभाव भयो र त्यसको परिणाम मुद्रास्फीतिको रूपमा आयो ।
सिंगापुरस्थित ISEAS-युसुफ इशाक इन्स्टिच्युटका सिनियर फेलो जयन्त मेननले साउथ चाइना मर्निङ पोस्टलाई भने, “अमेरिकी करको वास्तविक प्रभाव न आयातकर्तामा परेको छ, न त निर्यातकर्तालाई नै। बरु यसले यी चीजहरू खरिद गर्ने मानिसहरूलाई असर गर्यो।
आयोगको प्रतिवेदनमा ‘अतिरिक्त परिप्रेक्ष्य’ सम्बन्धी अध्याय समावेश गरिएको युएसआईटीसी आयुक्त जेसन केर्न्सले बताएका छन्। उनले भने- ‘यसमा व्यक्त गरिएका विचारहरूबाट यस्तो तस्विर उठ्छ कि ट्रम्प प्रशासनको कदमले चीनको ‘अनुचित व्यापार अभ्यास’ परिवर्तन गर्न सफल भएको छैन। तर यसले त्यो चरणको अल्पकालीन प्रभावहरू मात्र उल्लेख गर्दछ। साथै, यो प्रतिवेदनले हामी कहाँ पुग्यौं र कहाँ जाँदैछौं भन्ने पनि बताएको छैन।
