रुसले दुई इरानी निजी उपग्रह अन्तरिक्षमा प्रक्षेपण गर्दै
मस्को । रुसले मंगलबार बिहान दुई इरानी निजी उपग्रहलाई अन्तरिक्षमा प्रक्षेपण गर्ने तयारी गरेको छ। मस्कोमा रहेको इरानी दूतावासले यसलाई रुस र इरानबीचको निकट अन्तरिक्ष सहयोगको प्रतीकका रूपमा स्वागत गरेको छ। यो प्रक्षेपण इरान–रुस वैज्ञानिक र प्रविधि सहकार्यलाई अघि बढाउने उद्देश्यका साथ गरिएको हो।
रुस र इरानबीचको सम्बन्ध पछिल्ला वर्षहरूमा झनै बलियो हुँदै गएको छ। युक्रेनमा रुसी सैन्य आक्रमण र मध्यपूर्वको द्वन्द्वसँगै दुवै देशले व्यापार र रक्षा क्षेत्रमा साझेदारीलाई गहिरो बनाउँदै गएका छन्। अन्तरिक्ष क्षेत्रमा सहकार्य यसको एउटा महत्वपूर्ण पाटो बनेको छ।
उपग्रह प्रक्षेपणको जानकारी
मस्कोस्थित इरानी राजदूत काजेम जलालीले सोमबार सामाजिक सञ्जालमार्फत् जानकारी दिँदै भने, “इरान–रुस वैज्ञानिक र प्रविधि सहकार्यको विकासको निरन्तरतामा, दुई इरानी उपग्रह – ‘कोस्वार’ र ‘होधोद’ – लाई ५०० किलोमिटरको कक्षमा प्रक्षेपण गरिनेछ।” यो प्रक्षेपण तेहरानको समयअनुसार बिहान २:४८ बजे (सोमबार बेलुका २३:१८ GMT) रुसी सोयुज रकेटद्वारा सम्पन्न गरिने छ।
यी दुई उपग्रहलाई इरानी कम्पनी ओमिद फजा कम्पनीले डिजाइन र निर्माण गरेको हो। उपग्रहहरूले कृषि, वातावरणीय अनुगमन, र दुर्गम क्षेत्रमा सञ्चार सेवाहरूमा महत्त्वपूर्ण सहयोग पुर्याउने अपेक्षा गरिएको छ।
इरानको निजी क्षेत्रको पहिलो अन्तरिक्ष प्रयास
यसअघि पनि रुसले केही इरानी उपग्रहहरू प्रक्षेपण गरिसकेको भए पनि यो पहिलो पटक हो कि निजी क्षेत्रको पहलमा इरानी उपग्रह प्रक्षेपण गर्न लागिएको छ। जलालीले भने, “यी दुई उपग्रहको प्रक्षेपणसँगै, इरानको निजी क्षेत्रलाई अन्तरिक्ष क्षेत्रमा प्रवेस गराउने एउटा महत्वपूर्ण र निर्णायक कदम चालिनेछ।”
यो प्रक्षेपणले इरानको निजी क्षेत्रलाई अन्तरिक्ष प्रविधिको क्षेत्रमा प्रवेश गराउने र यो क्षेत्रमा इरानको पहुँचलाई सुदृढ पार्ने उद्देश्य बोकेको छ।
पश्चिमी देशहरूको चिन्ता र इरानको दाबी
पश्चिमी देशहरूले इरानको अन्तरिक्ष कार्यक्रमलाई सन्देहका साथ हेर्दै आएका छन्। उनीहरूको चिन्ता यो छ कि इरानको अन्तरिक्ष प्रविधि ballistic missile प्रक्षेपणमा पनि प्रयोग हुनसक्छ, जसले आणविक हथियार पुर्याउन सहयोग पुर्याउन सक्छ। तर इरानले भने आफ्नो अन्तरिक्ष कार्यक्रमलाई शान्तिपूर्ण भएको दाबी गर्दै आएको छ। साथै, इरानले संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद्को प्रस्तावको पालना गर्दै ballistic missile कार्यक्रमलाई सीमित राख्ने बताएको छ।
रुस–इरानको सामरिक साझेदारी र सम्भावित सैन्य सहयोग
रुसलाई युक्रेनमा भएको सैन्य आक्रमणमा इरानले सहयोग गरिरहेको आरोप लगाइएको छ। विशेषगरी, आत्मघाती शाहेद ड्रोनहरूलाई रुसी सेनाले युक्रेनमा प्रयोग गरेको विषयले अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको ध्यान तानेको छ। यस विषयमा रुसी र इरानी सरकार दुवैले आफ्नो आ–आफ्नो तर्क दिँदै आएका छन्। यद्यपि, यी दुई देशको अन्तरिक्ष क्षेत्रमा सहकार्यले उनीहरूको सैन्य साझेदारीलाई थप बलियो बनाउने देखिन्छ।
तेहरान र मस्कोको यो सहयोगले नजिकको भविष्यमा दुबै देशलाई रक्षा र प्रविधिको क्षेत्रमा थप आत्मनिर्भर बनाउने सम्भावना देखिएको छ।
