भारतीय प्रधानमन्त्री मोदी अमेरिका भ्रमणमा
|
Getting your Trinity Audio player ready...
|
काठमाडौं । भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी तीन दिने भ्रमणका लागि मंगलबार राति करिब १० बजे अमेरिका पुगेका छन् । त्यहाँ उनले लगभग २४ जनासँग भेटेका छन् । यसमा नोबेल पुरस्कार विजेताहरू, अर्थशास्त्रीहरू, कलाकारहरू, वैज्ञानिकहरू, विद्वानहरू र व्यापारीहरू थिए। टेस्लाका सह-संस्थापक तथा ट्विटरका मालिक एलोन मस्क पनि उनलाई भेट्न होटल लोटे न्यूयोर्क प्यालेसमा आएका थिए ।
भेटपछि मस्कले भने, ‘म मोदीजीको फ्यान हुँ । उनी वास्तवमै भारतको ख्याल राख्छन् र देशको हितमा के गर्न चाहन्छन्। कुनै पनि ठूला देशको तुलनामा भारतमा व्यापारको सम्भावना धेरै छ।’ नान मस्कले यस वर्षको अन्त्यसम्ममा भारतमा टेस्लाको कारखानाका लागि लोकेशन फाइनल गर्ने बताए। प्रधानमन्त्री मोदीले मस्कलाई भारत भ्रमणको निम्तो पनि दिएका छन् । त्यसमा मस्कले भने– म अर्को वर्ष भारत आउनेछु ।
मस्कले भने कि उनी स्टारलिंकलाई भारतमा ल्याउन पनि उत्सुक छन्। Starlink इन्टरनेट भारतको दुर्गम गाउँहरूको लागि उपयोगी हुन सक्छ।
मस्कले भने कि उनी स्टारलिंकलाई भारतमा ल्याउन पनि उत्सुक छन्।
मस्क बाहेक, प्रधानमन्त्री मोदीले लेखक र शैक्षिक प्रोफेसर रोबर्ट थर्मन र निबन्धकार र तथ्याङ्कशास्त्री प्रोफेसर नसिम निकोलस तालेबलाई पनि भेटे। यी बाहेक खगोल भौतिकशास्त्री र लेखक नील डिग्रास टायसन, नोबेल पुरस्कार विजेता अर्थशास्त्री पल रोमर र लगानीकर्ता रे डालियोले पनि प्रधानमन्त्री मोदीलाई भेटे।
त्यसअघि प्रधानमन्त्री मोदी राति १० बजे न्यूयोर्क पुगेका थिए । त्यहाँ जोन एफ केनेडी विमानस्थलमा रातो कार्पेट बिछाएर उनको स्वागत गरिएको थियो । अमेरिकाका चीफ प्रोटोकल अफिसर रुफस गिफोर्डले प्रधानमन्त्री मोदीलाई विमानस्थलमा स्वागत गरेका थिए । उनीहरुका अलावा संयुक्त राष्ट्रसंघका लागि भारतीय राजदूत रुचिरा कम्बोज र अमेरिकाका लागि भारतीय राजदूत तरनजित सिंह सन्धुको पनि उपस्थिति थियो ।
अमेरिका पुगे लगत्तै प्रधानमन्त्री मोदीले विमानस्थलमा उपस्थित भारतीय मूलका मानिसहरूलाई भेटे। आज संयुक्त राष्ट्र संघको योग दिवस कार्यक्रममा सहभागी भइसकेपछि उनी भोलि अर्थात जुन २२ तारिखदेखि अमेरिकाको राज्य अतिथि बन्न लागेका हुन् । अमेरिकाले उनलाई ९ वर्षमा पहिलो पटक यो सम्मान दिएको हो ।
प्रधानमन्त्री मोदी न्यूयोर्क पुग्नुअघि नै उनको होटल लोटे न्यूयोर्क प्यालेस बाहिर भारतीय मूलका मानिसहरुको भीड जम्मा भएको थियो । उनलाई होटलमा स्वागत गर्न सिख समुदायसहित धेरै भारतीयहरूले भारत माता की जयको नारा लगाएका थिए। कडा सुरक्षाबीच प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले पनि उनीहरुलाई भेटेका थिए । उनले पोस्टरमा अटोग्राफ पनि दिएका छन् ।
भारत र अमेरिकाबीचको द्विपक्षीय व्यापार आर्थिक वर्ष २०२२-२०२३ मा १२८ अर्ब डलर नाघेको छ। अर्थात् यो अन्तरालमा भारत र अमेरिकाले १० लाख करोड रुपैयाँभन्दा बढीको व्यापार गरेका छन् ।
अमेरिका ती थोरै देशहरू मध्ये एक हो जससँग भारतको व्यापार बचत छ। अर्थात् भारतले अमेरिकालाई धेरै सामान बेच्ने र त्यहाँबाट कम सामान किन्ने गर्छ । २०२१-२२ मा भारतको अमेरिकासँग ३२.८ बिलियन डलरको व्यापार बचत थियो। भारत यो व्यापार बचत कायम राख्न चाहन्छ। यस सन्दर्भमा प्रधानमन्त्रीको भ्रमण महत्वपूर्ण छ ।
रणनीतिक र कूटनीतिक हिसाबले पनि यो भ्रमण विशेष छ । वास्तवमा चीनको मुद्दामा भारत र अमेरिकाको चासो लगभग उस्तै छ । जबकि भारतले एलएसी र हिन्द महासागरमा चीनको हस्तक्षेपको विरोध गर्दछ।
योसँगै अमेरिकाले ताइवान र दक्षिण चीन सागरमा चीनको घुसपैठको प्रयासको पनि विरोध गरेको छ । यस्तो अवस्थामा चीनसँग सामना गर्न दुवै देशलाई एकअर्काको आवश्यकता छ । यसबाहेक प्रधानमन्त्रीको यो भ्रमणमा भारतले अमेरिकाबाट विश्वकै अत्याधुनिक एमक्यू–९ ड्रोन र लडाकु जेट इन्जिन बनाउनका लागि ११ वटा प्रविधि ल्याउने सम्भावना छ ।
